Nếu như tiêu dùng, công nghệ,… vốn được coi là những ngành luôn có nhiều tiềm năng để M&A thì ngành bảo hiểm những năm gần đây cũng có sức hút lớn như vậy. Không khó để nhận thấy thị trường bảo hiểm Việt Nam ngày càng trở nên sôi động khi chứng kiến hàng loạt thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) từ các tên tuổi lớn.
9T2022: Có hai thương vụ mua lại 100% cổ phần
Trong 9 tháng năm 2022, hai thương vụ mua bán và sáp nhập tiêu biểu trên thị trường bảo hiểm Việt Nam đến từ tập đoàn Manulife và Công ty cổ phần Tasco.
Mở đầu là thương vụ Aviva plc (Aviva) công bố hoàn tất bán 100% cổ phần tại Aviva Việt Nam cho Manulife. Qua đó, Manulife chính thức mua lại toàn bộ đơn vị bảo hiểm.
Cách đây ít ngày, Bộ Tài chính cũng đã chấp thuận cho Công ty Cổ phần Tasco (MCK: HUT) nhận chuyển nhượng 100% vốn góp của Công ty TNHH Bảo hiểm Tổng hợp Groupama Việt Nam từ Groupama Assurances Mutuelles – Tập đoàn bảo hiểm nổi tiếng của Pháp.
Ngoài hai thương vụ nổi bật từ đầu năm 2022, điểm lại giai đoạn 2019 – 2021, có thể kể đến các thương vụ M&A lớn về bảo hiểm như sau:
Cuối năm 2019, Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Sumitomo (Sumitomo Life) đã đầu tư thêm 4.012 tỷ đồng (tương đương 173 triệu USD) để mua thêm 41.436.330 cổ phiếu BVH, tương đương 5,91% vốn điều lệ, nâng tỷ lệ nắm giữ tại Baoviet lên 22,09%.
Trước đó vào năm 2012, Sumitomo Life cũng đã chi 7.098 tỷ đồng (tương đương 340 triệu USD) để mua 122,5 triệu cổ phiếu BVH từ HSBC Insurance Holdings Limited.
Cùng năm 2019, FWD và Vietcombank đã ký thỏa thuận hợp tác độc quyền trong 15 năm trong lĩnh vực phân phối bảo hiểm. Một phần của thương vụ này là việc FWD mua lại Vietcombank-Cardif (VCLI).
Khi đó, nguồn tin của Bloomberg cho biết giá trị thương vụ này lên tới 400 triệu USD, FWD đã trả giá cao hơn một số tên tuổi khác trong ngành như Prudential.
Đến đầu tháng 4 năm 2020, Tập đoàn FWD chính thức thông báo rằng họ đã nhận được sự chấp thuận theo luật định cho việc mua lại VCLI.
Một thương vụ khác gây nhiều chú ý trong năm 2021 là việc Công ty Cổ phần Bảo hiểm AAA công bố cổ đông chi phối mới – Công ty Cổ phần Bamboo Capital (mã BCG) thay thế cổ đông lớn là ông IAG International Pty Limited.
Cụ thể, Bamboo Capital sau khi mua lại phần vốn góp của tập đoàn này đã nâng tỷ lệ từ 9,64% lên 71%. Tổng số vốn mà BCG nắm giữ tại Bảo hiểm AAA (cùng với BCG Financial – nắm giữ 9,64%) là 80,64%.
Sự xuất hiện của BCG qua thương vụ này được xem là một “tay chơi” mới đầy tham vọng khi thời điểm đó, ông Phạm Minh Tuấn – Phó Chủ tịch HĐQT BCG khẳng định “Tầm nhìn dài hạn của BCG trong lĩnh vực tài chính là phát triển 4 mũi nhọn chiến lược bao gồm dịch vụ bảo hiểm, ngân hàng, fintech và chứng khoán.“.
Các màn mua bán sáp nhập “ngay lập tức” hoàn thành
Bên cạnh những thương vụ đã hoàn tất, thị trường M&A bảo hiểm Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại vẫn còn nhiều thương vụ mua lại khác dự kiến sẽ diễn ra trong thời gian tới.
Giữa tháng 7, Hội đồng quản trị Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đã thông qua việc đầu tư mua / nhận cổ phần phổ thông tại Công ty Cổ phần Bảo hiểm OPES từ cổ đông hiện hữu.
Theo đó, ngân hàng này dự kiến sẽ nhận chuyển nhượng tổng cộng 47,85 triệu cổ phiếu OPES (tương đương 87% vốn điều lệ – 550 tỷ đồng). Với đơn giá bình quân 12.200 đồng, tổng số tiền phải chi cho thương vụ này là 585 tỷ đồng.
Hiện VPBank là một trong những cổ đông ban đầu của OPES với tỷ lệ nắm giữ là 11%. Như vậy, sau khi mua lại thành công, tỷ lệ chi phối sẽ lên tới 98% và chính thức trở thành công ty mẹ hợp nhất BCTC.
Với việc mua lại công ty này, VPBank tiếp tục thâm nhập sâu vào mảng bảo hiểm phi nhân thọ bên cạnh mảng bảo hiểm nhân thọ đang hợp tác độc quyền với AIA.
Mới đây nhất, ngày 23/9, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư IPA (MCK: IPA) cũng đã công bố nghị quyết HĐQT về việc dự kiến chào bán hơn 213,8 triệu cổ phiếu phổ thông (tỷ lệ 1: 1) với giá chào bán là 10.000. VND / cổ phiếu ra công chúng.
Số tiền huy động dự kiến hơn 2.138 tỷ đồng sẽ được IPA phân bổ cho nhiều hoạt động, trong đó 1.600 tỷ đồng dùng để đầu tư, mua cổ phần tại Tổng CTCP Bảo hiểm Bưu điện (MCK: PTI).
Trước đó, IPA từng nhiều lần gọi mua gom PTI nhưng đến nay vẫn chưa nắm cổ phần. Gần đây nhất, vào tháng 7, IPA đăng ký mua 4,3 triệu cổ phiếu PTI để trở thành cổ đông lớn nhưng sau đó không thực hiện được do thay đổi phương án đầu tư và điều kiện giao dịch không phù hợp.
