Cơ hội kiếm sống
Một đồng nghiệp ở An Giang cho biết, muốn tìm cá linh non đầu mùa lũ thì lên thành phố Châu Đốc, rồi qua khu vực biên giới huyện An Phú, đến xã Nhơn Hội. Nhưng phải đi sớm, nếu nắng lên sẽ không có cá, vì thương lái “gom hết cá” mang đi “bỏ mối” cho các nhà hàng khắp ĐBSCL.
Ngay từ sáng sớm, bến cá của bà Chín Sương (xã Nhơn Hội, huyện An Phú, tỉnh An Giang) đã nườm nượp khách ra vào. Hơn 8 giờ sáng, bến cá này đã nhập hơn 120kg linh chi non từ Campuchia, trong khi khách đậu xe ngay tại bến để chờ mua cá.
Bà Chín Sương chia sẻ, mới là đợt lũ đầu mùa nên cá ở An Giang chưa nhiều nên khách hàng chủ yếu nhập cá từ Campuchia. Bà Chín Sương cho biết, khoảng một tháng nữa, cá linh về nhiều khi nước lên, giá cá sẽ giảm. Hiện giá 1kg linh chi non đầu vụ khoảng 200.000 đồng, hơi cao nhưng khách hàng đều gom, vì linh chi non là đặc sản nên nhu cầu rất lớn.
Theo các thương lái, thường vào tháng 7 âm lịch, lũ bắt đầu về (hay còn gọi là mùa nước nổi), cá linh (đặc sản của trời) cũng về. Mỗi khi lũ ít, về muộn, cá linh lại được thương lái ở Campuchia vận chuyển qua biên giới và giao cho thương lái ở Việt Nam. “Linh chi non được chế biến thành nhiều món như om sấu, nấu canh chua, chiên bột… ăn kèm với bông bồ quân (cũng là đặc sản của mùa nước nổi). Năm nào cá linh nhiều, bà con vùng biên còn làm mắm cá linh – món ăn nổi tiếng ở ĐBSCL ”, một tiểu thương ở chợ bà Chín Sương chia sẻ.
Tại một số chợ biên giới khác của tỉnh An Giang như Bắc Đai, Khánh An…, linh chi non được thương lái chạy máy tạo oxy đi tiêu thụ… ở nhiều địa phương khác. Ông Mai Văn Hợp, ngụ xã Vĩnh Lộc, huyện An Phú chia sẻ, bà con trông chờ vào con cá linh thực chất là chờ lũ về, con cá linh chỉ là một phần sản vật thiên nhiên ban tặng. Vì lũ lụt, những cánh đồng sẽ được bồi đắp phù sa màu mỡ; và chuột, lươn, rắn, ếch … cũng theo đó mà không chỉ có cá linh.
Tại các huyện vùng Đồng Tháp Mười của tỉnh Long An như Tân Hưng, Vĩnh Hưng, Tân Thạnh … lũ vẫn ở mức thấp. Anh Nguyễn Văn Hùng, ngụ ấp Láng Sen, xã Vĩnh Đại (huyện Tân Hưng) cho biết, dù lũ chưa về nhưng ngày nào anh cũng chở hơn chục chum vại. Ngoài ra, họ còn giăng lưới bắt cá. “Mưa lũ giúp gia đình tôi và những hộ khó khăn ở khu vực biên giới có thêm cái ăn, cũng là cơ hội để mưu sinh, có thêm tiền trang trải cuộc sống”, anh Hùng bộc bạch.
Tích cực sản xuất trong mùa mưa lũ
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long đang lên chậm. Vào mùa khô năm 2022, lưu vực sông Mê Kông tương đối giàu nước. Nhờ lượng nước chảy tràn vào mùa khô tăng, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long đã giảm; nguồn nước dồi dào cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt. Theo các chuyên gia, nguồn nước về ĐBSCL mùa lũ năm 2022 có khả năng lớn hơn các năm gần đây; dự báo mực nước lũ vùng thượng lưu sông Cửu Long từ mức báo động 1 đến mức 2; Đỉnh lũ xuất hiện vào nửa cuối tháng 10/2022.
Trước tình hình trên, Cục Trồng trọt (Bộ NN & PTNT) khuyến cáo các vùng ngập sâu như Đồng Tháp Mười và một phần vùng Tứ giác Long Xuyên cần tranh thủ sản xuất sớm, kết thúc gieo sạ vào cuối tháng 8. ngập nông ở vùng phù sa ngọt sông Tiền, sông Hậu như TP Cần Thơ, Vĩnh Long, Hậu Giang, Tiền Giang … tương đối thuận lợi cho sản xuất lúa thu đông. việc gieo sạ kết thúc vào khoảng giữa tháng 8; Chú ý đến lũ và mực nước triều cường.
Ông Trần Công Danh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang cho biết, những năm gần đây, hệ thống cống, đê ven biển của tỉnh đã được đầu tư xây dựng hoàn chỉnh nên tình trạng ngập úng không còn là vấn đề. Ngược lại, đây là thời điểm thuận lợi để người dân khai thác thủy sản.
Tại Long An, khi lũ về, nông dân áp dụng hình thức sản xuất “lúa trôi”, được doanh nghiệp hỗ trợ giống và bán được giá cao hơn lúa thường. Bình quân mỗi ha sau khi trừ chi phí còn lãi hơn 25 triệu đồng. Ông Nguyễn Lương Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Đại (huyện Tân Hưng), cho biết, sau khi gieo sạ xong khoảng 20 ngày sau sẽ bón phân kích thích cây phát triển, từ đó sẽ thu hoạch. không sử dụng phân bón, không tốn công chăm sóc, kết hợp với nuôi cá trên ruộng lúa để nâng cao thu nhập. Năm nay là năm thứ 3 địa phương trồng loại lúa này với hơn 100ha. “Đây là mô hình sản phẩm gạo sạch. Trong tương lai, lúa mùa nước nổi sẽ được đăng ký là sản phẩm OCOP của xã Vĩnh Đại ”, ông Tuấn cho biết.
HTX nông nghiệp dịch vụ lúa mùa nước nổi (xã Vĩnh Đại) được thành lập tháng 7/2022 nhằm hỗ trợ nông dân sản xuất, tạo sinh kế trong mùa nước nổi. Ngoài ra, HTX mở rộng mô hình du lịch sinh thái mùa lũ như câu cá, xây dựng điểm dừng chân cho du khách thưởng thức sản vật địa phương.
Ông Trương Văn Phú, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ lúa nổi, chia sẻ: “Năm đầu, người dân ít tham gia vì ngại rủi ro. Đến năm thứ 2, thấy lợi nhuận cao, công chăm sóc nhẹ nên hơn 30 hộ đã đăng ký tham gia. Hiện số lượng đăng ký tham gia sản xuất lúa nổi ngày càng nhiều. Thời gian tới, HTX sẽ liên kết thêm với các doanh nghiệp để làm một vụ lúa nổi và hai vụ lúa chất lượng cao, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân.