Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III có các giải pháp kỹ thuật điều trị bệnh sữa và bệnh đỏ thân trên tôm hùm mà người nuôi cần áp dụng để giảm thiệt hại về kinh tế.
Nuôi tôm hùm trên vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Hình ảnh: KS.
Khuyến cáo phòng bệnh thủy sản
Theo Cục Thú y (Bộ NN & PTNT), hàng năm vào thời điểm chuyển mùa ở nước ta, tôm hùm, nghêu, tôm nước lợ và một số loài sinh vật biển khác bị chết hàng loạt. vì nhiều lý do.
Tuy nhiên, nguyên nhân chính của việc nuôi tôm hùm, nghêu… là thả nuôi với mật độ dày, vượt quy hoạch của địa phương và không tuân thủ quy trình nuôi, môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Cùng với đó, tác động của biến đổi khí hậu, mưa bão, lũ lụt… làm cho môi trường sống của tôm hùm và các đối tượng nuôi trên biển bị thay đổi đột ngột.
Bên cạnh đó, một số dịch bệnh nguy hiểm như bệnh sữa, đỏ đuôi trên tôm hùm, bệnh perkinsus ký sinh trên nhuyễn thể, bệnh nguy hiểm trên cá … cũng thường xuyên xuất hiện, gây thiệt hại cho người nuôi. Trong khi đó, công tác vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại, khu vực chăn nuôi gặp nhiều khó khăn, việc chủ động giám sát, lấy mẫu, xét nghiệm để dự báo, cảnh báo dịch bệnh còn hạn chế do thiếu nhân lực và kinh phí. …
Theo khuyến cáo của Cục Thú y trong công tác phòng chống dịch bệnh trên thủy sản nuôi, việc đầu tiên người nuôi cần làm là chọn địa điểm nuôi, thả neo, đặt lồng bè phù hợp, tránh nguồn nước ô nhiễm, nguy cơ ô nhiễm cao. Cùng với đó, chọn con giống khỏe mạnh, không bị xây xát, dị hình, không mang mầm bệnh, không thả mật độ quá dày. Con giống nhập khẩu phải được kiểm dịch theo quy định.
Các địa phương cần phát triển đào tạo nguồn nhân lực, kỹ thuật cho các trang trại, đồng thời hướng dẫn người chăn nuôi tuân thủ quy hoạch vùng nuôi, quy trình nuôi và các biện pháp an toàn sinh học của địa phương. trong nuôi trồng thủy sản. Tăng cường giám sát dịch bệnh (cả giám sát thụ động và chủ động), báo cáo cấp có thẩm quyền và chuyên gia thú y khi có sự cố.
Tôm hùm thường xuyên bị bệnh sữa, đỏ thân khiến người nuôi lo sợ. Hình ảnh: KS.
Người nuôi không sử dụng thức ăn (cá vụn, cá tạp) ôi thiu, ôi thiu. Nguồn thực phẩm tươi sống phải được kiểm soát, quản lý và xử lý đảm bảo không lây lan dịch bệnh, ô nhiễm nguồn nước do thức ăn thừa.
Trong quá trình nuôi phải thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường, vệ sinh chuồng trại, lưu thông dòng chảy, đảm bảo ôxy hòa tan. Khi môi trường thay đổi, nước biển bị nhớt hoặc có váng, người nuôi cần có biện pháp vệ sinh, phòng bệnh ngay. Người nông dân sử dụng các loại thuốc, hóa chất phù hợp để phòng trừ dịch bệnh cũng là một biện pháp hữu hiệu. Ngoài ra, bà con có thể định kỳ treo bao thuốc tím đầu dòng cũng là biện pháp hay giúp hạn chế dịch bệnh cho cá nuôi.
Đồng thời, cần tăng cường dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất vào khẩu phần ăn của cá, giúp cá khỏe mạnh, tăng sức đề kháng trước các yếu tố bất lợi của môi trường và các tác nhân gây hại.
Khi phát hiện gia súc nuôi bị chết do dịch, người nuôi nên đưa xác ra khỏi chuồng để xử lý theo quy định, không vứt xác vào khu vực nuôi để tránh lây lan dịch bệnh ra môi trường bên ngoài. Đồng thời thông báo cho cơ quan chức năng để xử lý, hạn chế dịch bệnh lây lan.
Giải pháp điều trị bệnh tắc sữa, đỏ thân trên tôm hùm
Về vấn đề xử lý bệnh sữa và đỏ thân trên tôm hùm, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III đã đưa ra các giải pháp kỹ thuật. Theo đó, điều trị tôm hùm bằng giải pháp này, tỷ lệ tôm khỏi bệnh từ 91,1% – 92,5% (bệnh sữa) và từ 81,7% đến 87,0% (bệnh đỏ thân). Giải pháp này đã được Tổng cục Thủy sản (Bộ NN & PTNT) phê duyệt công nhận tiến bộ kỹ thuật và ban hành năm 2017 nên bà con cần áp dụng để xử lý khi tôm vẫn ăn được thức ăn.
Người nuôi cần tuân thủ phác đồ điều trị bệnh sữa và bệnh đỏ thân trên tôm hùm đã được công bố để đạt hiệu quả. Hình ảnh: KS.
Cụ thể, khi phát hiện tôm hùm nuôi bị bệnh sữa (tôm hoạt động kém, giảm ăn, các bộ phận và cơ ở bụng có màu trắng, dịch tiết cơ thể gồm máu có màu trắng đục, khó đông). Người chăn nuôi cần tiến hành xử lý theo các bước sau.
Bước 1, bà con cần tách và tiêu hủy những tôm bị bệnh nặng, chỉ giữ lại những tôm còn ăn được để điều trị. Bước 2, cho tôm ăn hỗn hợp kháng sinh tetracyclin có bổ sung hoạt chất sinh học và chất kết dính. Việc thực hiện công việc này theo trình tự: Chọn thức ăn tươi sống như cá trê, cá sơn, cá mối… rồi cắt thức ăn thành từng miếng nhỏ phù hợp với kích thước miệng tôm hùm theo từng giai đoạn nuôi tôm. Lưu ý rửa thực phẩm bằng thuốc tím 2-3 ppm và để ráo thực phẩm trong 10 phút trước khi cắt thành từng miếng nhỏ.
Sau đó, trộn thức ăn đã được cắt nhỏ với kháng sinh Tetracycline (dùng trong thú y thủy sản), hoạt chất sinh học (MOS) và chất kết dính (Binder) với tỷ lệ 5,0g kháng. + 5,0g hoạt chất sinh học + 5,0g chất kết dính / 1 kg thức ăn. Tiến hành cho tôm ăn hỗn hợp thuốc liên tục trong 7 ngày, ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ.
Sau 7 ngày sử dụng thuốc, nếu tôm vẫn bị bệnh thì tiếp tục cho tôm ăn thức ăn trộn thuốc trong 3 ngày, mỗi ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ (trộn thức ăn như bước 2 nhưng giảm một nửa lượng thức ăn) . kháng sinh tetracyclin: tỷ lệ 2,5g / 1 kg thức ăn). Lưu ý tách những cá thể bị bệnh nặng ra khỏi lồng như bước 1.
Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III đã có giải pháp kỹ thuật đặc trị bệnh sữa và bệnh đỏ thân trên tôm hùm. Hình ảnh: KS.
Bước 3 cho tôm ăn thức ăn có bổ sung chế phẩm, hoạt chất sinh học (thực hiện ngay sau khi kết thúc bước 2). Cụ thể, người chăn nuôi trộn thức ăn (thức ăn chế biến như bước 2) với men vi sinh, hoạt chất sinh học (MOS) và chất kết dính (Binder) theo tỷ lệ: 5,0g men vi sinh + 500g hoạt chất sinh học + 5,0g chất kết dính / 1 kg thức ăn. . Sau đó, cho tôm ăn thức ăn có trộn chế phẩm và hoạt chất sinh học liên tục 7-10 ngày, mỗi ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ.
Bà con lưu ý, chỉ thu hoạch tôm sau ít nhất 22 ngày sử dụng kháng sinh tetracycline để điều trị bệnh sữa trên tôm hùm lồng. Về điều trị bệnh đỏ thân (tôm không hoạt động, thường tách đàn trong lồng, có màu đỏ sẫm ở miệng và bụng, các khớp chân tách rời, râu của xúc tu 2 dễ bị. xử lý. gãy xương) được xử lý theo các bước sau.
Bước 1, người nuôi tách và tiêu hủy những cá thể bị bệnh nặng, chỉ giữ lại những cá thể còn ăn được để chữa bệnh. Bước 2 cho tôm ăn kháng sinh doxycycline trộn với các hoạt chất sinh học và chất kết dính. Cụ thể, đầu tiên phải chọn thức ăn tươi (cá lá, cá sơn, cá mối,…) và cắt thức ăn thành từng miếng nhỏ phù hợp với kích thước miệng tôm hùm theo từng giai đoạn nuôi tôm. Lưu ý rửa thực phẩm bằng thuốc tím 2-3 ppm và để ráo thực phẩm trong 10 phút trước khi cắt thành từng miếng nhỏ.
Sau đó, thức ăn được cắt nhỏ trộn với kháng sinh doxycycline (dùng trong thú y thủy sản), hoạt chất sinh học (MOS) và chất kết dính (Binder) theo tỷ lệ 2,5g kháng sinh + 5,0g hoạt chất sinh học + 5,0g chất kết dính / 1 kg thức ăn. Tiếp theo cho tôm ăn hỗn hợp thuốc liên tục trong 7 ngày, ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ.
Sau 7 ngày sử dụng thuốc, nếu tôm vẫn bị bệnh, bà con tiếp tục cho tôm ăn thức ăn trộn thuốc trong 3 ngày, mỗi ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ (trộn thức ăn như bước 2 nhưng giảm nó đi một giờ). một nửa lượng kháng sinh doxycycline: 1,25g / kg thức ăn). Lưu ý tách những cá thể bị bệnh nặng ra khỏi lồng giống như bước 1.
Bước 3, bà con cho tôm ăn thức ăn có bổ sung chế phẩm, hoạt chất sinh học (tiến hành ngay sau khi kết thúc bước 2). Cách thực hiện như sau: Trộn thức ăn đã xử lý như bước 2) với men vi sinh, hoạt chất sinh học (MOS) và chất kết dính (Binder) theo tỷ lệ: 5,0g men vi sinh + 500g hoạt chất sinh học + 5,0g chất kết dính / 1 kg chất cho ăn. Sau đó cho tôm ăn thức ăn đã trộn chế phẩm và hoạt chất sinh học liên tục 7-10 ngày, mỗi ngày 1 lần vào lúc 17-18 giờ.
Lưu ý bà con chỉ thu hoạch tôm sau ít nhất 14 ngày sử dụng kháng sinh doxycycline để trị bệnh đỏ thân trên tôm hùm lồng.
Theo Cục Thú y, đối với tôm hùm và cá biển nuôi trong lồng bè, để hạn chế dịch bệnh, người nuôi phải giảm mật độ nuôi, thực hiện đúng quy trình nuôi do Tổng cục Thủy sản và các cơ quan quản lý, Viện Nghiên cứu hướng dẫn. Trong quá trình nuôi phải kiểm soát chất lượng thức ăn, không để thức ăn dư thừa nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, lây truyền dịch bệnh. Riêng nuôi cá biển khuyến khích sử dụng vắc xin với các loại đã được cấp phép lưu hành để phòng bệnh.
