Thịt trâu gác bếp:
Đồng bào các dân tộc vùng Tây Bắc và Bắc Trung Bộ có món thịt trâu gác bếp vô cùng hấp dẫn. Tuy mất nhiều công chế biến nhưng thịt trâu gác bếp có thể để được hàng năm trời mà không lo bị hư.
Người ta thường thái miếng thịt lớn, chọn phần thăn, bắp vai, lưng trâu, thái hình con chì. Sau đó ướp ớt, muối, gừng, nước cốt lá rừng, đặc biệt không thể thiếu lá mắc khén (một loại tiêu dân dã) rồi treo lên gác bếp hun khói cho cháy đen rồi phơi khô.
Ăn đến đâu hạ thổ đến đó, đơn giản nhất là luộc chín tới rồi xé nhỏ vừa ăn. Khói lâu ngày khiến thịt trâu có mùi đặc biệt, đậm đà hương vị núi rừng với bề ngoài khô, nâu sẫm nhưng bên trong vẫn hồng hào, đỏ tươi.
Thịt trâu cuốn lá tre:
Thịt trâu nướng chín thơm, cạo sạch lông rồi chặt miếng nhỏ, hầm trong nồi đất. Khi đun nhỏ lửa cho lá lốt quyện lại với nhau, thêm một chút gạo tẻ để tạo độ sánh.
Thịt trâu có mùi thơm nồng nhưng khi nấu với lá lốt (một loại lá có vị chua) sẽ cho hương vị rất riêng, vị chua của lá lấn át mùi đặc trưng của thịt trâu khi ninh thịt. Khi nấu chín mềm và ngấm gia vị sẽ trở nên thơm và béo ngậy.
Thịt trâu nướng:
Người dân các tỉnh miền Trung thường thích ăn thịt trâu nướng. Đặc biệt món thịt trâu nướng ống tre rất thơm ngon và hấp dẫn. Món thịt trâu nướng rất đơn giản: sau khi thái thịt thành từng lát mỏng, người làm chỉ việc cuộn lá lốt rồi đem nướng trên than hồng.
Nếu nướng ống tre, miếng thịt trâu tươi sẽ được tẩm gia vị kỹ, cuốn lá lốt rồi cho vào ống tre nướng trên bếp than hồng cho cháy hết lớp tre bên ngoài.
Khi ăn chỉ cần chẻ đôi ống tre rồi gắp thịt trâu ra đĩa. Thịt nướng kiểu này sẽ không bị mất nước nên rất ngọt và thơm mùi măng tươi.
Gỏi da trâu:
Da trâu thường được dùng để làm trống, nhưng ít ai biết rằng người Thái ở Sơn La thường làm một món ăn rất lạ và độc đáo: nộm da trâu. Để da trâu mềm và sạch, người ta hơ qua lửa rồi ngâm vào nước lạnh.
Khi đã đủ mềm, người làm dùng một con dao rất sắc để cắt mỏng phần da dày. Sau khi thái mỏng da trâu, người Thái cho thêm nhiều loại rau thơm như ngò gai, mùi tàu, nước măng chua và lạc rang, gia vị vào bóp cùng.
Trâu nhúng mẻ:
Đối với người miền Nam, thịt trâu được chế biến thành món trâu nhúng mẻ rất đặc biệt. Thịt trâu tươi thái mỏng, ướp sả, tỏi, ớt băm, nêm muối, đường, bột ngọt cho ra đĩa.
Nồi mẻ được nêm nếm cho đủ vị mặn, chua, cay rồi bắc lên bếp đun sôi. Khi nước sôi thì cho thịt trâu vào chần sơ qua.
Các loại rau ăn kèm như ngò gai, rau om, mồng tơi, cải ngồng, mồng tơi… cũng được nhúng qua nồi nước lạnh rồi ăn cùng thịt trâu thơm, dậy vị.
