Sáng 16/8, tiếp tục phiên họp chuyên đề pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).
Nhiều người không có quan hệ gia đình nhưng dễ bị bạo lực
Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật do Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thụy Anh trình bày cho biết, về vấn đề bạo lực gia đình (Điều 3), có ý kiến của các đại biểu. Quốc hội đề nghị bỏ khoản 2 đối với người ly hôn; thành viên gia đình là cha đẻ, mẹ đẻ, con riêng, anh, chị, em ruột của người ly hôn; những người chung sống với nhau như vợ chồng và con cái của họ; người có quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi; hoặc đối tượng áp dụng là người ly hôn, người chung sống như vợ chồng do không hợp nhất, mâu thuẫn với Luật Hôn nhân và Gia đình.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Các vấn đề xã hội nhận thấy, thực tế có nhiều trường hợp nam, nữ không đăng ký kết hôn nhưng vẫn chung sống như vợ chồng, hoặc có trường hợp vợ chồng đã ly hôn nhưng không có quan hệ vợ chồng. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình, đây cũng là quan hệ gia đình, nhưng là quan hệ rất đặc thù, dễ phát sinh các mối quan hệ qua lại, tiếp xúc trong cuộc sống, từ đó làm tăng nguy cơ xảy ra các hành vi bạo lực.
“Căn cứ vào nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình mà trọng tâm là người bị bạo lực gia đình, mọi hành vi bạo lực xuất phát từ mối quan hệ gia đình giữa các đối tượng này với nhau và giữa đối tượng này với người khác. của Luật bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị bạo lực gia đình; xử lý nghiêm minh người có hành vi bạo lực gia đình, ngăn chặn hành vi bạo lực trong tương lai, đồng thời những người có liên quan sẽ có khả năng áp dụng các quy định cụ thể trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình để làm tốt hơn mối quan hệ. Khoản 2 Điều 3 của dự thảo Luật ”- Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thụy Anh phân tích.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng bày tỏ băn khoăn khi xét đối tượng ly hôn nhiều trường hợp chưa hợp lý. Ví dụ, hành vi bỏ mặc, không quan tâm, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục các thành viên trong gia đình là phụ nữ có thai, đang nuôi con nhỏ nếu xảy ra trong gia đình hợp pháp thì không sao, nhưng trong trường hợp vợ chồng ly hôn. , người vợ có thai với người khác mà xử lý người chồng đã ly hôn về hành vi bỏ mặc, không chăm sóc người mang thai hộ là chưa phù hợp.
“Hay người phụ nữ đang trong đời sống vợ chồng mà bỏ chồng đi sống với người khác, có thai với người đó rồi quay lại nhờ chồng chăm sóc cũng là điều không hợp lý”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nêu. trích dẫn.
Đơn giản hóa các quy trình và thủ tục để nạn nhân không bị “bạo lực kép”
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Phú Cường cũng băn khoăn về khoản đ, Điều 3 về việc ngăn cấm thành viên gia đình ra khỏi nhà, gặp gỡ người thân, quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh. “Có gia đình, con cái, cuối tuần cháu bé 16-17 tuổi không chịu đi học mà ra khỏi nhà đi du lịch cùng bạn bè, các mối quan hệ xã hội rất lành mạnh, nhưng do nghỉ học nên bố mẹ, gia đình không cho thì đặt ra câu hỏi, không cho có bị coi là bạo lực gia đình không? ”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách nêu ví dụ.
Tiếp đó về mục l, cưỡng ép tảo hôn, tảo hôn, ly hôn, cản trở hôn nhân, ly hôn hợp pháp, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách nêu trường hợp cán bộ, đảng viên khi con mình quan hệ với người khác. Nếu bạn sống ở nước ngoài, có hoàn cảnh không tốt, bố mẹ bạn khuyên không nên lấy chồng thì có bị coi là bạo lực gia đình không?
Về khoản o, buộc thành viên gia đình phải học tập, lao động quá sức, đóng góp tài chính vượt quá khả năng của mình; Việc kiểm soát thu nhập của một thành viên trong gia đình nhằm tạo ra sự phụ thuộc về tài chính cũng gây ra nhiều lo ngại.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, quy trình xây dựng luật của Ban soạn thảo đang bỏ chung vấn đề phòng, chống bạo lực trẻ em, lồng ghép vào phòng, chống bạo lực gia đình mà không có quy định nào. các quy tắc riêng, tách biệt. Trong khi trẻ em là đối tượng đặc thù, còn non nớt, chưa có năng lực nhận thức, phòng, chống hoặc nhiều điều chưa áp dụng được cho lứa tuổi này, rất mong Ban soạn thảo xem xét thêm.
Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kdăm, quy trình, thủ tục trình báo các vụ bạo lực gia đình hiện nay rất phức tạp, có thể khiến nạn nhân ngại tiếp xúc với cơ quan chức năng. Theo quy trình thì phải viết đơn, trong khi nhiều người không biết trình bày lý do hoặc bị người nhà đe dọa, ngăn cản …; Thủ tục hành chính giải quyết các vụ bạo lực gia đình tương đối phức tạp, các biện pháp ngăn chặn tiếp xúc, bảo vệ nạn nhân thường không thực sự bảo vệ được nạn nhân, dẫn đến nạn nhân bị “bạo lực kép”. “Từ gia đình và xã hội. Từ đó, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề nghị nghiên cứu quy trình báo cáo đơn giản, giúp nạn nhân bạo lực dễ dàng hơn và đảm bảo quyền riêng tư của họ …
Điều 3 của dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) quy định về các hành vi bạo lực gia đình:
1. Hành vi bạo lực gia đình bao gồm:
a) Tra tấn, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc các hành vi cố ý khác xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng;
b) Lăng mạ, xúc phạm hoặc có hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm;
c) Buộc phải chứng kiến hành vi bạo lực đối với người, động vật để gây áp lực tâm lý thường xuyên;
d) Bỏ mặc, bỏ mặc, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục thành viên gia đình là trẻ em, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con nhỏ, người cao tuổi, người tàn tật, ốm đau, mất khả năng lao động. khả năng tự chăm sóc bản thân;
d) Kỳ thị, phân biệt đối xử về thân thế, giới tính, năng lực của các thành viên trong gia đình;
e) Không cho thành viên gia đình ra khỏi nhà, gặp gỡ người thân, có quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh hoặc có hành vi khác nhằm cô lập, thường xuyên gây áp lực tâm lý;
g) Ngăn cản việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau;
h) Làm lộ, phát tán tài liệu, tài liệu thuộc bí mật đời tư của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm;
i) Buộc thực hiện hành vi giao cấu trái ý muốn của vợ, chồng;
k) Buộc nghe âm thanh, xem hình ảnh, đọc nội dung, thực hiện hành vi khiêu dâm, kích động bạo lực;
l) Cưỡng ép tảo hôn, tảo hôn, ly hôn, cản trở việc kết hôn hoặc ly hôn hợp pháp;
m) Buộc mang thai, phá thai, lựa chọn giới tính thai nhi;
n) Chiếm đoạt, hủy hoại tài sản riêng của thành viên khác trong gia đình hoặc tài sản chung của gia đình;
o) Buộc thành viên gia đình học tập, lao động quá sức, đóng góp tài chính vượt quá khả năng của mình; kiểm soát thu nhập của một thành viên trong gia đình để tạo ra sự phụ thuộc về tài chính;
p) Cách ly, giam cầm hoặc buộc người trong gia đình ra khỏi nơi cư trú hợp pháp trái pháp luật;
q) Xúi giục, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, giúp đỡ, ép buộc thành viên khác trong gia đình thực hiện hành vi bạo lực gia đình quy định tại khoản này.
2. Hành vi bạo lực quy định tại khoản 1 Điều này cũng được áp dụng đối với người đã ly hôn; thành viên gia đình là cha đẻ, mẹ đẻ, con riêng, anh, chị, em ruột của người ly hôn; những người chung sống với nhau như vợ chồng và con cái của họ; người có quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi.
