Những âm thanh của nhịp sống hiện đại và dư âm của những ngày thu lịch sử như hòa quyện, trở thành niềm tự hào, động lực cho chính quyền và nhân dân Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) trên con đường xây dựng nông thôn. Mùi hương càng ngày càng đậm đà.
Vùng đất của anh hùng
Cao trào cách mạng Xô Viết Nghệ Tĩnh là mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng ta từ những ngày đầu thành lập. Đặc biệt, Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc huyện Cẩm Xuyên đã đóng góp công sức, xương máu vào chiến thắng vẻ vang.
Huân chương Độc lập hạng Nhì do Nhà nước truy tặng cho đồng chí Nguyễn Huỳnh – chiến sĩ cộng sản trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh luôn được con cháu gìn giữ cẩn thận.
Theo lịch sử Đảng bộ huyện Cẩm Xuyên, ngay sau khi ra đời, Đảng ta đã lãnh đạo toàn dân tiến hành một cuộc cách mạng vang dội cả nước, đó là cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930-1931) với quy mô 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Cùng với phong trào cách mạng, huyện Cẩm Xuyên lúc bấy giờ cũng là một điểm sáng của Hà Tĩnh.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Trần Hữu Thiều – Bí thư Tỉnh ủy, nhiều cán bộ, đảng viên trong toàn huyện đã tuyên truyền, vận động quần chúng đứng lên chống áp bức, bóc lột, sưu cao. , tố cáo tội ác của thực dân Pháp và triều đình phong kiến.
Ngày 1/5/1930, tại các tổng: Lạc Xuyên, Thổ Ngọa, Mỹ Duệ … truyền đơn rải khắp nơi kêu gọi quần chúng nhân dân tham gia đấu tranh vạch trần tội ác của bọn thống trị. Cờ đỏ búa liềm được trồng tại các khu vực trọng điểm như: đình Chợ (Cẩm Thanh), đình Chợ Quán (Cẩm Quan), cầu Trung (Cẩm Thịnh) …
Phong trào cách mạng của quần chúng sôi nổi đã tạo điều kiện thuận lợi để Đảng bộ tổ chức Đại hội lần thứ nhất tại đền Cồn Thọ (ấp Hùng Tiến, xã Cẩm Hưng). Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đầu tiên gồm 7 đồng chí, do đồng chí Nguyễn Đình Liễn làm Bí thư. Từ đây, phong trào cách mạng ngày càng lớn mạnh, lan rộng khắp huyện.
Đền Cồn Thổ (thôn Hùng Tiến, xã Cẩm Hưng) là nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Cẩm Xuyên.
Ngày 1/8/1930, ngày quốc tế đấu tranh chống đế quốc được Đảng bộ huyện Cẩm Xuyên tuyên truyền rộng rãi và chuẩn bị cho mít tinh lớn. Ngày 7-9-1930, đoàn biểu tình tập trung tại Gia Dư (xã Cẩm Thanh). Ngày 8-9-1930, đông đảo quần chúng nhân dân huyện Thạch Hà kéo ra thị xã Hà Tĩnh bao vây Chánh sứ đòi yêu sách.
Dưới sự chỉ huy của đồng chí Nguyễn Đình Liễn, quần chúng nhân dân và lực lượng tự vệ đã mang cờ, khẩu hiệu trang trọng và hô vang: “Tinh thần ngày 1/8 muôn năm – Đánh đuổi đế quốc chiến tranh – Hòa bình thế giới muôn năm!”. Đoàn biểu tình còn hô vang các khẩu hiệu phản đối cuộc tàn sát dã man của bọn đế quốc ở Thanh Chương, Nam Đàn, Hưng Nguyên (Nghệ An) …
Nơi thờ tự, trưng bày tài liệu, hiện vật của người chiến sĩ CSGT, Bí thư thứ nhất Huyện ủy Cẩm Xuyên, liệt sĩ Nguyễn Đình Liễn ở thôn Hưng Nam, xã Cẩm Hưng.
Đồng chí Nguyễn Đình Liễn và nhiều đồng chí khác bị bắt, nhưng cuộc đấu tranh vẫn kéo dài hàng giờ đồng hồ. Đồng chí Nguyễn Đình Liễn bị giam tại nhà tù Hà Tĩnh. Biết đồng chí Nguyễn Đình Liễn là Bí thư Huyện ủy, đồng thời là người tổ chức cuộc biểu tình, thực dân Pháp tra tấn dã man suốt 4 tháng.
Không khuất phục được ý chí và niềm tin vào thắng lợi cách mạng của đồng chí Nguyễn Đình Liễn, chúng quay sang tấn công gia đình, hòng uy hiếp tinh thần đồng chí. Cha già bị đánh chết, mẹ bị gãy tay, nhưng điều này đã hun đúc nên ý chí căm thù bọn đế quốc phong kiến, một lòng một dạ giữ vững chí khí của người cộng sản. Cuối cùng, chúng chỉ dựa vào tội “cầm đầu cộng sản” để tịch thu toàn bộ tài sản của gia đình và xử tử đồng chí Nguyễn Đình Liễn.
Ngày 2-1-1931, thực dân Pháp đã xử bắn đồng chí Nguyễn Đình Liễn tại chợ Hội (thị trấn Cẩm Xuyên) ngay trong ngày hội chợ để uy hiếp tinh thần nhân dân. Tuy nhiên, Người vẫn trơ trẽn tố cáo thực dân Pháp và bè lũ tay sai, kêu gọi toàn dân đoàn kết chống giặc ngoại xâm và nói: “Cách mạng Việt Nam nhất định thắng lợi. Ta chết rồi, nhưng dân tộc Việt Nam còn đây, còn chúng ta.” vùng lên đánh bạn! “
Ông Trần Đắc Trụ (SN 1940, quê Hộ Phương) – con trai chiến sĩ cộng sản Trần Đắc Diên luôn tự hào về những đóng góp, hy sinh của cha và các chiến sĩ cộng sản trong phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh.
Phong trào cách mạng 1930-1931 ở Cẩm Xuyên diễn ra liên tục với nhiều hình thức nên mật thám Pháp ráo riết truy lùng, bắt bớ, tra tấn, bỏ tù nhiều cán bộ, đảng viên. Các đồng chí như: Nguyễn Huỳnh, Trần Đắc Điển, Trần Đạo, Nguyễn Hữu Thái … bị chúng bắt, tra tấn dã man nhưng luôn giữ vững tinh thần chiến đấu, không bao giờ tiết lộ bí mật của Đảng.
Cuộc sống mới ở Cam
Những ngày tháng 9 lịch sử, về thăm Cẩm Xuyên, chúng tôi cảm nhận được vẻ đẹp và nét thơ mộng với những con đường làng rợp bóng cây xanh. Trên những cánh đồng lúa chín vàng, bà con nông dân đang nhộn nhịp vào mùa thu hoạch.
Thị trấn cẩm xuyên ngày nay
Về thăm xã Cẩm Hưng – vùng quê giàu truyền thống cách mạng, quê hương của người chiến sĩ cộng sản Nguyễn Đình Liễn, đâu đâu cũng thấy những ngôi nhà ngói đỏ tươi, đường làng khang trang, trường lớp nhộn nhịp vào năm học mới. Là một người con của quê hương Cẩm Hưng, ông Hà Huy Thắng (thôn Hùng Thắng) cho biết, các thế hệ người dân trong làng luôn phát huy truyền thống cách mạng, cùng nhau thi đua lao động sản xuất, xây dựng làng kiểu mẫu. , lấy truyền thống yêu nước, truyền thống cách mạng làm cơ sở, nền tảng để vun đắp tình đoàn kết và ngày càng phát triển đi lên.
Những con đường rộng rãi, sạch đẹp trên địa bàn xã Cẩm Hưng.
Ông Nguyễn Đình Hoạt – Chủ tịch UBND xã Cẩm Hưng chia sẻ: Truyền thống cách mạng của quê hương luôn là niềm tự hào, là hành trang quý báu cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân nơi đây. Trong công cuộc đổi mới hôm nay, người dân Cẩm Hưng luôn cố gắng học hỏi, tiếp cận khoa học kỹ thuật, vươn lên làm giàu chính đáng trên chính quê hương mình. Hoạt động thương mại, dịch vụ ngày càng phát triển, đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa và tiêu thụ sản phẩm của nhân dân trên địa bàn. Toàn xã có 161 hộ kinh doanh, buôn bán hàng hóa, doanh thu 6 tháng đầu năm 2022 đạt 11,8 tỷ đồng …
Nhân dân xã Yên Hòa luôn tích cực xây dựng vườn mẫu, phát triển kinh tế. (Trong ảnh: Vườn mẫu của gia đình chị Nguyễn Thị Dần – thôn Yên Mỹ đạt giải vườn mẫu cấp tỉnh năm 2015).
Ngược quốc lộ 1A, chúng tôi trở lại xã Yên Hòa, là quê hương của nhiều chiến sĩ cộng sản thời Xô Viết Nghệ Tĩnh như: Đồng chí Nguyễn Huỳnh, Trần Đắc Diên, Trần Đạo. Thắp nén nhang trước bàn thờ ông nội, đồng chí Nguyễn Huỳnh – chiến sĩ cách mạng thời Xô Viết Nghệ Tĩnh, ông Nguyễn Đắc Phong (quê Minh Hóa) xúc động nói: “Sự hy sinh, dấn thân của ông tôi cùng với các đồng chí cộng sản khác trong Quê hương Yên Hòa là niềm tự hào của gia đình, từ đó đến nay chúng tôi luôn nỗ lực đóng góp sức người, sức của để chung sức xây dựng quê hương giàu mạnh.
Ông Nguyễn Quốc Sỹ – Bí thư Đảng ủy xã Yên Hòa vui mừng cho biết: Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, nhân dân Yên Hòa đang chung sức, đồng lòng xây dựng cuộc sống mới. Đường làng ngõ xóm, hệ thống cơ sở hạ tầng khang trang, một màu xanh ấm áp đã hiện diện khắp các ngõ xóm. Tổng giá trị sản xuất và thu nhập 6 tháng đầu năm 2022 của xã trên 201 tỷ đồng; hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội được tăng cường; Phong trào xây dựng nông thôn mới có nhiều chuyển biến, đời sống nhân dân ổn định và từng bước nâng cao … Đây là những minh chứng cho những thành tích, nỗ lực của xã Yên Hòa trên con đường đổi mới và xây dựng quê hương. ấm, giàu và đẹp.
Người dân xã Cẩm Hưng tích cực trong phong trào xây dựng nhà mới.
Cùng với các xã Yên Hòa, Cẩm Hưng, các địa phương khác của huyện Cẩm Xuyên đang từng ngày nỗ lực, góp sức lao động xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh. Đến Cẩm Xuyên hôm nay, chúng tôi cảm nhận được sức sống mới từ khí thế cách mạng thuở ấy đang vang vọng trở lại. Tiếp nối truyền thống của cha ông, Đảng bộ và nhân dân Cẩm Xuyên đang vững bước trên con đường đổi mới, tiếp tục phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng, huy động các nguồn lực, đưa huyện đạt chuẩn nông thôn nâng cao. vào năm 2024.
* Bài viết có sử dụng tư liệu từ cuốn Lịch sử Đảng bộ Cẩm Xuyên (tập 1) và Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh.
Anh thủy