Hậu quả của ô nhiễm môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa đại dương sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng và trực tiếp đến cuộc sống của mỗi người và sự phát triển ổn định của kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, để bảo vệ môi trường sống hiện nay không nhất thiết phải làm những việc lớn lao mà chỉ cần thay đổi một vài thói quen rất nhỏ trong sinh hoạt là có thể góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường.
Bài học 1: Gặp gỡ những người tử tế
Tôi gọi họ như vậy bởi những việc họ đã và đang làm. Với những điều đơn giản nhất trong cuộc sống hàng ngày, hay một thói quen đã lặp đi lặp lại hàng chục năm nay, chúng đã khiến tôi và nhiều người phải suy nghĩ khác, phải thay đổi dù chỉ là một thói quen rất nhỏ, để cùng chung tay giữ lấy biển trời quê hương. luôn xanh tươi.
Gia đình 3 thế hệ biết phân loại rác
Tôi trở lại xã Bình Thạnh (huyện Tuy Phong), một xã ven biển với địa điểm du lịch nổi tiếng là chùa Cổ Thạch và bãi đá Cà Đước trong chuyến công tác vừa qua. Tình cờ ghé vào một homestay nhỏ nằm cạnh khu du lịch bãi đá 7 màu, tôi thấy một vài người đang tập kết rác trên bãi sỏi, hỏi ra mới biết đó là công việc hàng ngày của các thành viên trong gia đình chị Lê Thị Thủy. Ninh để bãi trước luôn sạch đẹp. Trò chuyện một hồi, tôi càng ngạc nhiên hơn khi biết 3 thế hệ trong gia đình bà hàng chục năm nay vẫn duy trì thói quen phân loại và xử lý rác, điều mà ít gia đình vùng biển, thành thị nào làm được. “Phân loại rác” – cụm từ này không mới, đã được báo chí, truyền thông tuyên truyền rất nhiều trong những năm gần đây nhưng số người thực hiện được thì chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Nhìn khu vườn nhỏ với đủ loại ly nhựa, chai nhựa được gia đình chị dùng làm chậu ươm cây giống, ươm cây giống, hay làm tiểu cảnh trang trí trong vườn mà tôi rất tâm đắc.
Nhà cô chia thành 3 loại thùng rác: đồ thừa, rác không tái chế và đồ nhựa. Thức ăn thừa sẽ được bà con ủ hoai mục, trộn với phân dê, tro bếp, sau đó vùi gốc cây với chế phẩm vi sinh làm phân chuồng, không gây mùi hôi thối. Thức ăn mềm từ gác bếp được chị tận dụng ủ với men vi sinh trong thùng lớn để phân hủy thành nước, sau đó hòa với nước giếng để tưới cây trong vườn. Nhìn khu vườn xanh tốt với đủ loại rau ăn lá và một số loại cây ăn quả khác đang sung sức, được chăm bón hoàn toàn từ phế thải, tôi càng cảm kích công sức của hai vợ chồng. Hầu như toàn bộ rác thải trong gia đình chị đều được sử dụng khép kín, trừ những rác thải không tái sử dụng được thì bỏ đi, ít thải ra môi trường. Đặc biệt hơn, khi đi chợ, chị luôn mang theo một chiếc rổ nhựa, hạn chế tối đa việc dùng túi ni lông. Những túi ni lông đã qua sử dụng, gia đình chị không vứt rác ngay như thói quen của nhiều người mà giặt sạch, phơi khô rồi tái sử dụng. Thói quen này được bố mẹ cô dạy từ nhỏ nên các thành viên trong gia đình cũng hình thành lối sống tích cực với môi trường xung quanh từ hàng chục năm nay. Ngay cả thành viên nhỏ nhất trong gia đình mới 8 tuổi (con chị Ninh) không bao giờ xả rác bừa bãi, ngày nào đi học về cũng có vỏ kẹo trong cặp hoặc trong túi áo. tìm thấy thùng rác ở trường.
Một điều đặc biệt nữa, khách đến nghỉ tại xóm trọ của gia đình chị đều được người nhà hướng dẫn cách phân loại rác. Không cần nói nhiều, chỉ cần 2-3 ngày ăn và sinh hoạt cùng gia đình chị Ninh, du khách sẽ đi từ thú vị này đến thú vị khác với những bữa ăn có rau sạch từ vườn nhà, cách mà gia đình chị tiết kiệm từng túi ni lông và sẽ không. ngại ngần gì mà không cùng gia đình mình nhặt túi ni lông, ly nhựa… khi dạo chơi ở bãi đá 7 màu.
Bà Ninh chia sẻ: “Hiện nay, tình trạng rác thải nhựa đang ở mức đáng báo động, nhất là vùng ven biển, vì vậy mỗi gia đình nhỏ nên thay đổi và hình thành thói quen phân loại rác. Tôi nghĩ đây là một việc làm khá đơn giản và mang tính giáo dục thế hệ trẻ mà các tỉnh thành phố lớn đã làm, góp phần không nhỏ trong việc hạn chế rác thải nhựa trên đại dương. Ngoài ra, mỗi chúng ta nên hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, thay thế dần bằng hộp giấy, túi vải hoặc các sản phẩm thân thiện với môi trường khác. Với việc dầm mưa dãi đất, tôi tin rằng những du khách đã từng đến homestay của gia đình sẽ dần thay đổi thói quen vứt rác khi trở về chính ngôi nhà của mình ”.
Hành trình thu gom rác… 20 năm
Cũng nhận thức được mức độ nghiêm trọng của rác thải nhựa, tại thị trấn Phan Rí Cửa (huyện Tuy Phong), nơi có bãi biển trải dài thoai thoải và được đánh giá là một trong những bãi biển an toàn nhất của địa phương. Ở một vùng biển khác trên địa bàn tỉnh, có một người đàn ông đã hơn 20 năm lặng lẽ vớt rác. Anh là Lê Đức Hoàng (khu phố Song Thanh) mà người dân địa phương quen gọi anh bằng cái tên trìu mến “Hai Lúa”.
Năm 2001, anh Hoàng xuống biển tắm mà rùng mình khi rác dày đặc dưới chân, rồi cả túi, bọt nổi trên mặt biển. Nhìn bãi biển dài đẹp nhưng đầy rác, anh thấy thương cho bãi biển quê mình. Thế là từ đó, hàng ngày 2 buổi sáng và chiều, anh đều đặn ra biển với chiếc cào trên vai và cần mẫn nhặt rác chất thành từng đống, đến tối mịt mới đem đi đốt. Nhiều người cũng khuyên anh không nên làm nữa vì nó như muối bỏ biển, nhưng anh vẫn kiên nhẫn làm từ ngày này qua ngày khác, chỉ với một mong ước: “Bãi biển quê tôi sẽ sạch đẹp, du lịch biển ở một thị trấn nhỏ. Em bé này sẽ được nhiều người biết đến. “
Nhắc đến rác thải ven biển ở thị trấn nhỏ bé này là cả một câu chuyện dài hình thành từ thói quen bao đời của những hộ dân sống gần biển. Bao nhiêu rác thải sinh hoạt, rác thải công nghiệp, thậm chí là xà bần… đều được người dân đổ ra biển với suy nghĩ đơn giản biển sẽ nuốt chửng hết. Nhưng rồi theo thủy triều, một lớp rác sẽ tràn vào, lớp khác tràn vào, rác thải nhựa cứ chất thành đống, bện vào các kẽ đá, vùi sâu dưới cát từ năm này qua năm khác.
Trước thực trạng đó, chính quyền địa phương và Đảng ủy thị trấn đã ra nghị quyết về môi trường, bên cạnh hàng loạt mô hình từ các tổ chức đoàn thể, khu phố xung quanh việc thu gom rác thải. phế thải, đổi rác lấy sọt nhựa, cây xanh … Chưa hết, đỉnh điểm là trong hai năm 2017 – 2018, ngoài anh “Hai Lúa”, còn có nhiều cá nhân, hội, nhóm thanh niên tự phát, bộ, ngành, … Hàng tuần, bộ đội biên phòng, giáo viên và học sinh Trường THCS Trần Quốc Toản ra quân vớt rác trên biển. Những hành động nhỏ này đã tác động mạnh mẽ, khiến những người không quen biết trên mạng xã hội cũng tự nguyện tham gia, người già, trẻ em tắm biển sáng nào cũng chung tay nhặt rác với mong muốn giữ gìn bãi biển. Biển tại nhà đã có một diện mạo mới.
Nhờ đó, những năm gần đây, bãi biển Phan Rí Cửa ngày càng xanh sạch đẹp, thu hút nhiều du khách phương xa đến tắm biển, vui chơi và hình ảnh “Hai Lúa” vẫn kiên trì, bền bỉ thu gom rác thải trên bãi biển. . hơn 20 năm qua, đã mang lại một số kết quả tích cực, cũng như lan tỏa một thông điệp xanh nhất định đến người dân địa phương.
MINH VÂN, ẢNH: N. LAN
