Trong những năm qua, đã có nhiều tác phẩm báo chí có tính thời sự cao, mang tính khám phá, phản biện sâu sắc, có vấn đề, phản ánh toàn diện, khách quan, trung thực các vấn đề trong quản lý tài chính. tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tuyên truyền các mô hình, hình ảnh tích cực trong xã hội về sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học.
Dù ở nhiều đề tài khác nhau, ở nhiều loại hình báo chí nhưng đều có điểm chung là tâm huyết, tận tụy của đội ngũ phóng viên, biên tập viên. Mỗi tác phẩm, hình ảnh, thông điệp đều thể hiện công sức, mồ hôi và mong muốn của cộng đồng hướng đến một môi trường xanh, tốt đẹp hơn.
Như loạt bài “Vén màn thú rừng” của tác giả Nguyễn Đức Minh – Nông thôn Ngày nay / Báo Dân Việt. Nguyễn Đức Minh đã thực hiện chuyến điều tra “xuyên Việt” từ Hà Nội vào Nghệ An, Huế, Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Bình Phước để phản ánh nạn tận diệt động vật hoang dã để tìm kiếm “ thần kỳ “dinh dưỡng và khả năng chữa bệnh của các sản phẩm từ động vật hoang dã.
Tuy nhiên, đề tài về rừng luôn đòi hỏi sự đầu tư công phu và mất nhiều thời gian. Tác giả thực hiện điều tra vào thời điểm có dịch COVID-19 nên việc đi lại vô cùng khó khăn, phải xin phép vào các khu vực cần xét nghiệm COVID và các bước phòng chống dịch được thực hiện nghiêm ngặt, ở nhiều nơi. …
Tác giả Nguyễn Đức Minh chia sẻ: “Để tiếp cận được những người buôn bán động vật hoang dã, chúng tôi phải dựa vào rất nhiều mối quan hệ, sau đó thông qua mạng xã hội để tạo mối quen biết, xâm nhập vào các nhà hàng, quán ăn, cửa hàng kinh doanh động vật hoang dã núp bóng chợ dân sinh, buôn bán động vật. các tụ điểm dọc quốc lộ … ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ để phỏng vấn, ghi hình rồi theo chân thợ săn vào tận nơi hoang dã. rừng nguyên sinh, điều tra đường đi của các loài động vật ”.
Mỗi giai đoạn điều tra, tác giả đều gặp phải những khó khăn riêng, đơn giản như vào rừng gặp cơn mưa bất chợt, chen chúc, cắn xé, va vào gốc cây, chảy máu chân tay, đường trơn trượt. Nguy hiểm hơn khi anh bị các đối tượng thâm nhập vào các điểm nghi vấn, nói những lời cay độc, thậm chí chị còn bị chửi bới, đe dọa. Nhưng khó khăn vẫn chưa dừng lại, khi có đủ thông tin hình ảnh, tác giả thông tin báo cáo chính quyền địa phương, nhiều nơi họ không muốn hợp tác, gây khó khăn trong quá trình thu thập dữ liệu, khai thác thông tin.
Loạt bài viết của Cục Kiểm lâm đã chỉ đạo các tỉnh được phản ánh là Vĩnh Phúc, Hà Nam, Bắc Ninh, Hà Nội, Nghệ An, Hà Tĩnh vào cuộc xử lý vụ việc. Các tổ chức bảo tồn quốc tế như WWF, WCS… cũng đồng loạt lên tiếng và tổ chức các hội thảo về bảo vệ các loài chim di cư và hoang dã nhằm thúc đẩy việc thực thi pháp luật và nâng cao nhận thức của người dân.
Tác giả Nguyễn Đức Minh cho rằng: Thông qua tác phẩm này, chúng tôi muốn góp một phần nhỏ vào công cuộc bảo tồn động vật hoang dã ở nước ta, bằng những hình ảnh, thước phim chân thực nhất phản ánh hiện trạng những gì đang diễn ra trên thế giới. đang diễn ra trên dải đất hình chữ S này, từ thông tin điều tra chúng tôi gửi đến các cấp chính quyền tỉnh, các bộ ngành, các tổ chức bảo tồn thiên nhiên trong nước và quốc tế.
“Mong các cơ quan chức năng vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa, xử lý các trường hợp vi phạm, nâng cao công tác tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân nhằm bảo tồn và phát triển các loài động vật hoang dã ở Việt Nam. . Để thế hệ mai sau lớn lên có thể nhìn thấy và tận hưởng những gì vốn có của bản chất con người chứ không phải chỉ nghe những câu chuyện cổ tích ”- ông Nguyễn Đức Minh bộc bạch.
Với nội dung cụ thể và chi tiết hơn về môi trường, loạt bài “EPR: Trách nhiệm và thách thức” của tác giả Nguyễn Trần Anh Thư – Đài tiếng nói Việt Nam mang đến một góc nhìn mới về bảo vệ môi trường. của các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh phát sinh nhiều chất thải.
EPR là viết tắt của “Extended Manufacturer’s Responsibility” yêu cầu các nhà sản xuất và nhập khẩu phải chịu trách nhiệm quản lý bao bì sản phẩm của mình khi chúng thải ra môi trường. Chai, hộp, lọ, túi, bao bì sản phẩm phải được thu hồi, phân loại và tái chế sau khi sản phẩm bên trong đã sử dụng hết.
Nói cách khác, EPR cho thấy trách nhiệm của nhà sản xuất không chỉ dừng lại ở sản phẩm, mà mở rộng sang việc quản lý chất thải sau tiêu dùng. Việc quản lý chất thải sau tiêu dùng thuộc về người sản xuất, nơi tạo ra chất thải, thay vì công việc của chính phủ như trước đây.
Nói về tác phẩm này, nhà báo Nguyễn Trần Anh Thư cho biết: “Tôi bắt đầu quan tâm đến EPR cách đây một năm và may mắn được tham dự nhiều Hội thảo lấy ý kiến các bên liên quan cho Dự thảo Nghị định của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Vụ Pháp chế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) về EPR. Thực tế, Không phải ai cũng hiểu rõ về EPR và những lợi ích của nó. Tôi đã thực hiện nhiều chương trình, bài viết trước khi Nghị định 08/2022 / NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo vệ môi trường được thông qua, tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng tài liệu để làm loạt bài phân tích về cách thức EPR sẽ tạo ra trách nhiệm đối với doanh nghiệp, thách thức của doanh nghiệp khi thực hiện EPR là gì Khi Nghị định 08/2022 / NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo vệ môi trường được thông qua ngày 10/01/2022, tôi đã triển khai các kỳ phóng sự và không có nghị định nào mà tôi đọc kỹ từng từ và thậm chí cả những con số … “
Mỗi thông tư, nghị định về môi trường khi được thông qua đều có tác động rất lớn đến đời sống kinh tế – xã hội. Trong loạt bài viết này, tác giả Nguyễn Trần Anh Thư đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong nước và quốc tế nhằm đánh giá khách quan nhiều chiều về việc thực hiện các chính sách mới ban hành, để các quy định về bảo vệ môi trường đi vào cuộc sống.
Nữ nhà báo mong muốn công chúng hiểu đúng về EPR, đặc biệt để đưa ra các giải pháp, trong đó quan trọng nhất là giảm thiểu rác thải nhựa thì cần đẩy mạnh công cụ quản lý bắt đầu từ chính sách. EPR là chính sách buộc người sản xuất và người tiêu dùng phải có trách nhiệm hơn khi tiêu dùng.
Có thể nói, hoạt động của những người làm báo với những tác phẩm gần gũi với cuộc sống đã tạo ra những công cụ hữu hiệu góp phần bảo vệ môi trường nói riêng và phát triển bền vững nói chung. Thông tin từ chính sách đến thực tiễn đã góp phần thay đổi nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng về bảo vệ môi trường.