(ĐTTCO) – Hồ Hòa Bình là hồ chứa nhân tạo lớn nhất Việt Nam với diện tích mặt nước 8.000 ha, dung tích gần 9,5 tỷ m³ nước, dài hơn 100 km. Hồ gắn liền với nhà máy thủy điện Hòa Bình được xây dựng từ năm 1994. Với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, hồ Hòa Bình hiện là điểm du lịch thu hút lượng lớn du khách thập phương.
“Trái tim” của sông Đà
Vẻ đẹp hùng vĩ của sông Đà đã được nhà văn Nguyễn Tuân miêu tả bằng những câu văn sinh động trong tác phẩm “Người lái đò sông Đà”. Dù có nhiều đoạn nước xoáy, chảy xiết, hùng vĩ nhưng khi nước sông Đà đổ vào hồ Hòa Bình lại êm đềm, hiền hòa tạo nên lòng hồ vẫn giữ được nét hoang sơ, hùng vĩ và yên bình.
Hồ Hòa Bình thuộc địa phận các huyện Cao Phong, Tân Lạc, Mai Châu, Đà Bắc và thành phố Hòa Bình của tỉnh Hòa Bình. Trong hồ có 47 đảo lớn, trong đó có 11 đảo đá vôi với diện tích 116 ha và 36 đảo núi với diện tích 157,5 ha. Ngoài hai nhánh sông Đà dẫn nước ra vào, lòng hồ có 4 nhánh cụt sâu khoảng 15-20km dẫn sâu vào núi đá.
Để phát triển du lịch cộng đồng, nhiều đảo trên hồ Hòa Bình đã được xây dựng thành các khu du lịch sinh thái như Đảo Dừa, Đảo Xanh, Nhà nghỉ Cội Nguồn … nằm xen kẽ với các bản làng của các dân tộc. dân tộc thiểu số đã sống hàng nghìn năm, chủ yếu là dân tộc Mường.
Ngoài những dãy núi đá vôi sừng sững, lòng hồ còn có nhiều đồi núi được người dân phủ lên những nương ngô, nương sắn tạo nên vẻ gần gũi hơn cho cuộc sống thường ngày. Hồ Hòa Bình có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn nước tưới của tỉnh Hòa Bình, đặc biệt là những vựa cam Cao Phong, tạo nên thương hiệu cam nổi tiếng nhất miền Bắc. Trước đây, do giao thông chưa phát triển, người dân khu vực lòng hồ chủ yếu đi lại bằng thuyền nhỏ, ít khách du lịch, nay các bến sông đã tấp nập thuyền lớn.
Điểm đến du lịch lý tưởng
Nằm cách trung tâm thủ đô Hà Nội chỉ khoảng 80km về phía Tây Bắc, hồ Hòa Bình là lựa chọn hấp dẫn của du khách cho kỳ nghỉ 1-2 ngày. Để trải nghiệm du lịch hồ Hòa Bình, du khách khởi hành bằng tàu du lịch từ bến tàu Thung Nai, thuộc huyện Cao Phong hoặc từ bến Bích Hạ, cách thành phố Hòa Bình khoảng 4km. Mỗi tàu du lịch có sức chở khoảng 50 du khách và di chuyển trong hồ khoảng 2 giờ. Chuyến tàu chậm rãi giúp du khách cảm nhận được làn gió mát lành từ núi rừng, xua tan đi cái nắng nóng ngày hè.
Du khách có thể đến thăm các xóm ven lòng hồ như xóm Ngòi (xã Suối Hoa, huyện Tân Lạc), xóm Đức Phong, xóm Mỏ, xóm Đoàn Kết (xã Tiền Phong, huyện Đà Bắc). Đây đều là những bản có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và có những nét văn hóa rất hấp dẫn. Bên sườn núi, cuối hồ có những dòng nước nhỏ nhưng rất đẹp từ trên núi chảy xuống, như những dải lụa trắng vắt từ trên đỉnh núi xuống.
Khám phá hồ Hòa Bình, du khách không thể bỏ qua những hang động đá vôi hoang sơ, tiêu biểu là động Thác Bờ, động Hoa Tiên. Động Thác Bờ được nhiều người ví như động Phong Nha của tỉnh Hòa Bình bởi nét hoang sơ và vẻ đẹp tự nhiên do thiên nhiên ban tặng. Động Thác Bờ cũng được công nhận là di tích danh thắng cấp quốc gia vào năm 2007. Tuy hang không quá dài, chỉ sâu khoảng trăm mét nhưng được ví như “tiên cảnh” của hạ giới.
Du khách sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng những khối thạch nhũ muôn hình vạn trạng, những khối thạch nhũ còn được đặt tên theo hình thù do tạo hóa ban tặng như: tán trời, núi vàng, suối tóc mây, tiên nữ… Đặc biệt, nơi đây còn có 2 tượng Phật Bà Quán Thế Âm rất lớn, mỗi tượng cao gần 10m càng làm tôn thêm không gian linh thiêng, huyền bí của động.
Hồ Thác Bờ còn nổi tiếng về du lịch tâm linh với nhiều đền thờ Chúa Thác Bờ. Dòng sông Đà huyền bí ẩn chứa nhiều câu chuyện lịch sử, nay là những di tích linh thiêng, thu hút đông đảo khách hành hương, như Đền Chúa, Hang Miện, huyện Vân Hồ (Sơn La), 2 đền Chúa Thác Bờ ở phía Nam Việt Nam. . nằm đối diện nhau hai bên hồ và thuộc địa phận hai huyện Đà Bắc và Cao Phong.
Đi tàu du lịch, du khách có thể tự mua và chế biến đồ ăn trên tàu, thưởng thức đồ ăn trên tàu, tận hưởng làn gió của núi rừng. Hoặc, du khách có thể vào các khu nghỉ dưỡng và lựa chọn các món ăn. Ẩm thực hồ Hòa Bình là một điểm nhấn không thể bỏ qua của bất kỳ ai đến đây. Du khách có thể tham quan các bản làng và thưởng thức các món ăn địa phương như lợn rừng, gà nấu măng chua, cá sông nướng, măng ngâm ớt …
Năm 2016, hồ Hòa Bình được Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình đến năm 2035 và đang được triển khai mạnh mẽ. Một số dự án khu du lịch sinh thái 5 sao sắp đi vào hoạt động như: Khu du lịch thiên nhiên Robinson (Đảo Sung), Khu du lịch sinh thái Ngòi Hoa, Khu du lịch sinh thái hồ Hoa Bình, Khu du lịch sinh thái V’Star – Ngòi Hoa …
