Xã Thái Hòa (huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang) có 9 km sông Lô chảy qua. Từ năm 2006, người dân trong xã bắt đầu nuôi cá đặc sản trong lồng bè.
Ban đầu, việc nuôi cá đặc sản chỉ mang tính tự phát ở một vài gia đình với nguồn con giống chủ yếu được thu mua từ các tàu đánh bắt. Tuy nhiên, chất lượng cá giống không đồng đều.
Cá giống khi nuôi không thích nghi với nguồn nước nên tỷ lệ chết cao. Sau đó, người dân Thái Hòa cùng nhau thành lập HTX nuôi cá đặc sản để chia sẻ kinh nghiệm nuôi và tiêu thụ sản phẩm.
Ông Phan Thanh Bình, Giám đốc HTX Sản xuất kinh doanh cá đặc sản Thái Hòa cho biết, HTX được thành lập từ năm 2016, hiện có 12 xã viên đều đang nuôi cá lồng bè trên sông Lô thuộc thôn Ba Luông, Bình Thuận với tổng số gồm 12 thành viên. quy mô 63 lồng bè nuôi cá chiên, cá thác lác cườm.
Nuôi cá lồng bè, nhất là cá chiên, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đây là một trong năm loài cá quý trên sông Lô.
Mỗi lồng thả được khoảng 100 con cá chiên. Mỗi lứa nuôi từ một năm rưỡi đến hai năm, khi cá bột đạt trọng lượng từ 1,5 đến 2 kg là có thể xuất bán.
Với giá bán cá chiên bình quân từ 500.000 – 600.000 đồng / kg, bình quân mỗi năm trừ chi phí mỗi hộ nuôi loại cá đặc sản này thu về từ 100 – 350 triệu đồng. Hiện sản phẩm chả cá của HTX đã được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP.
Với hơn 10 lồng cá, bình quân mỗi năm gia đình anh Lê Văn Sang, tổ 4, phường Nông Tiến (TP Tuyên Quang) thu nhập trên 200 triệu đồng từ bán cá thành phẩm.
Anh Sang cho biết, nuôi cá lồng bè trên sông giúp mật độ cá tăng khoảng 20 lần so với nuôi cá trong ao, hồ. Nếu đảm bảo nguồn nước sạch và chăm sóc hợp lý thì hiệu quả kinh tế của nuôi cá lồng trên sông cao gấp nhiều lần so với nuôi cá truyền thống.
Ông Đào Duy Quý, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh Tuyên Quang cho biết, hiện toàn tỉnh có hơn 100 hộ nuôi cá lồng sông với số lồng gần 900 lồng, sản lượng ước đạt khoảng 900. trên 200 tấn.
Nghề nuôi cá lồng trên sông tập trung ở các huyện Chiêm Hóa, Hàm Yên, Yên Sơn, thành phố Tuyên Quang … với các loại cá đặc sản có giá trị như: cá linh, chiên, cá lăng, trắm đen … Thị trường tiêu thụ là chủ yếu. được tiêu thụ tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc.
Nuôi cá đặc sản lồng bè trên sông Lô đã mở ra hướng đi mới, tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân vùng ven sông.
Tuy nhiên, việc phát triển nuôi cá lồng trên sông cũng đang gặp phải một số tồn tại như: Diện tích mặt nước trên các sông có thể nuôi cá lồng còn hạn chế; Nguồn nước sông bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
Việc điều tiết xả nước của các nhà máy thủy điện ở thượng nguồn đã ảnh hưởng đến việc nuôi trồng thủy sản của các hộ dân vùng hạ du, ô nhiễm nguồn nước do rác thải sinh hoạt và công nghiệp gây ảnh hưởng không nhỏ. sang nuôi cá lồng.
Ngoài ra, thị trường tiêu thụ cá lồng chủ yếu phụ thuộc vào thương lái, chưa tổ chức được nhiều mô hình liên kết sản xuất nên giá bán sản phẩm không ổn định …
Đồng chí Nguyễn Văn Việt, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang cho biết, thời gian tới, để nghề nuôi cá lồng bè trên sông mang lại hiệu quả cao, Sở sẽ căn cứ sự cho phép. Đề án phát triển thủy sản tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2019 – 2025 giao các đơn vị liên quan thực hiện.
Đồng thời, Sở đẩy mạnh tập huấn cho người dân quy trình nuôi cá lồng bè trên sông theo hướng VietGAP; đa dạng hóa các loại cá nuôi, tập trung vào các loại thủy sản nước ngọt có giá trị kinh tế cao, các đặc sản như cá chiên, cá sặc, cá lăng chấm …
Tỉnh Tuyên Quang tăng cường xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, gắn với truy xuất nguồn gốc để tiêu thụ, quảng bá sản phẩm đến người dân; khuyến khích sản xuất theo chuỗi giữa doanh nghiệp và nông dân hoặc hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác để tạo điều kiện nguồn lực đầu tư nhằm phát triển nuôi cá lồng bè theo hướng tập trung, nâng cao giá trị sản phẩm. gắn với thị trường tiêu thụ.