Ai đến Hà Giang cũng đã một lần nghe đến món cháo dì Tàu. Món cháo này còn được người dân địa phương gọi là “cháo độc” hay “cháo tử thần” vì nguyên liệu đặc biệt của nó. Đó là củ.
Bí quyết “hòa tan” chất độc trong củ ấu tẩu thành vị thuốc quý của người Hà Giang là sơ chế sạch lớp vỏ bên ngoài rồi ngâm với nước vo gạo qua đêm. Đợi đến khi củ năng sạch hoàn toàn, người Mông sẽ đem ninh cho đến khi chín mềm trên lửa nhỏ. Âu Tàu sau đó nở ra, biến thành một chất sền sệt.
Cháo Ấu Tẩu còn có thêm gạo tẻ, gạo nếp cái trồng trên nương và lợn cắp nách, có khi còn có cả lòng non hoặc trứng non. Tất cả các nguyên liệu cho vào nồi ninh nhừ với âu trong 4 tiếng đồng hồ để có được bát cháo chuẩn vị.
Để biết cháo đã nhừ hay chưa, người nấu sẽ nếm thử một lượng nhỏ, nếu cảm thấy đầu lưỡi tê buốt… thì có nghĩa là bí xanh chưa bị ngộ độc và không thể ăn được. Chỉ khi không còn cảm giác tê tê đầu lưỡi tức là cháo đã chín và có thể thưởng thức. Vậy mới thấy người Mông ở Hà Giang chế biến món ăn này công phu như thế nào.
Cháo thành phẩm có màu nâu đen, nhìn giống bát cháo của miền xuôi, vị bùi, béo và đặc biệt rất thơm. Củ Ấu Tẩu có vị đắng nhưng khi ăn rất dẻo và bùi, xen kẽ với vị ngọt của tinh bột, vị béo của thịt chân giò và tủy xương tiết ra trong quá trình chế biến tạo cảm giác lạ miệng. thơm miệng và hấp dẫn.
Cháo Ấu Tấu có quanh năm, nhưng người Mông thường ăn vào buổi tối, bởi theo kinh nghiệm lâu đời của người dân, cháo có tác dụng qua một đêm là tốt nhất. Đến với Hà Giang, không khó để bắt gặp hình ảnh những quán cháo au Tàu bắt đầu đông khách vào mỗi buổi tối, làn khói mang theo hương thơm của món ăn bao trùm không gian, xua tan đi cái lạnh của núi rừng.
VTC
