Cổ phần là gì và vai trò trong doanh nghiệp
Cổ phần là phần vốn nhỏ nhất được chia ra trong tổng vốn điều lệ của một công ty cổ phần. Khi một cá nhân hoặc tổ chức sở hữu cổ phần, tức là họ trở thành cổ đông của công ty và có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng thông qua Đại hội đồng cổ đông.
Cổ phần không chỉ thể hiện quyền sở hữu mà còn phản ánh mức độ kiểm soát và hưởng lợi nhuận từ công ty. Người sở hữu càng nhiều cổ phần thì càng có tiếng nói trong việc điều hành và nhận cổ tức lớn hơn khi công ty có lợi nhuận.
Cổ phiếu là gì và sự liên kết với cổ phần
Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty phát hành, xác nhận quyền sở hữu của cổ đông đối với cổ phần trong công ty. Nói một cách đơn giản, cổ phiếu là hình thức vật lý hoặc điện tử đại diện cho cổ phần.
Nếu cổ phần là phần sở hữu trên lý thuyết thì cổ phiếu là bằng chứng cụ thể, có thể giao dịch được trên thị trường. Khi một người mua cổ phiếu, đồng nghĩa với việc họ đang mua cổ phần của công ty đó.
1 cổ phần bằng bao nhiêu cổ phiếu?
Trên thực tế, 1 cổ phần tương đương với 1 cổ phiếu. Điều này có nghĩa là nếu bạn sở hữu 100 cổ phần trong một công ty, thì bạn cũng đang sở hữu 100 cổ phiếu của công ty đó. Mỗi cổ phiếu đại diện cho một cổ phần.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như chia tách cổ phiếu hoặc phát hành cổ phiếu thưởng, tỷ lệ này có thể thay đổi. Ví dụ, công ty quyết định chia tách cổ phiếu với tỷ lệ 1:2 thì 1 cổ phiếu cũ sẽ được đổi thành 2 cổ phiếu mới, nhưng tổng giá trị sở hữu không đổi.
Sự khác biệt giữa cổ phần và cổ phiếu
Dù cổ phần và cổ phiếu có mối liên hệ mật thiết, nhưng về mặt bản chất, chúng có sự khác biệt rõ rệt. Cổ phần là khái niệm trừu tượng, phản ánh phần vốn sở hữu trong công ty. Cổ phiếu là công cụ vật lý hoặc điện tử ghi nhận quyền sở hữu cổ phần.
Một điểm khác biệt nữa là cổ phiếu có thể dễ dàng được mua bán, chuyển nhượng trên thị trường chứng khoán, trong khi cổ phần là khái niệm mang tính nội bộ doanh nghiệp, không thể chuyển nhượng nếu không có cổ phiếu kèm theo.
Vai trò của cổ phiếu trong đầu tư chứng khoán
Cổ phiếu là công cụ đầu tư phổ biến nhất hiện nay. Nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu niêm yết trên sàn chứng khoán để kiếm lợi nhuận từ việc tăng giá hoặc nhận cổ tức hàng năm. Cổ phiếu có tính thanh khoản cao và phản ánh sức khỏe tài chính, uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.
Việc hiểu rõ 1 cổ phần bằng bao nhiêu cổ phiếu giúp nhà đầu tư có góc nhìn chính xác hơn về tỷ lệ sở hữu, từ đó đánh giá đúng mức độ ảnh hưởng và quyền lợi khi tham gia đầu tư vào một doanh nghiệp.
Trường hợp đặc biệt: chia tách, gộp cổ phiếu và phát hành thêm
Một số công ty có thể thực hiện chia tách cổ phiếu để tăng tính thanh khoản. Ví dụ, nếu một cổ phiếu có giá quá cao, công ty có thể chia tách tỷ lệ 1:5, tức là 1 cổ phiếu cũ sẽ thành 5 cổ phiếu mới, giá cũng được điều chỉnh tương ứng để tổng giá trị không đổi.
Ngược lại, nếu công ty gộp cổ phiếu theo tỷ lệ 5:1 thì 5 cổ phiếu cũ sẽ được gộp thành 1 cổ phiếu mới, nhưng giá trị tăng lên. Những thay đổi này không ảnh hưởng đến tổng số cổ phần của cổ đông mà chỉ điều chỉnh số lượng cổ phiếu đang lưu hành.
Ngoài ra, công ty có thể phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn điều lệ, điều này cũng khiến số lượng cổ phiếu tăng lên nhưng không làm thay đổi tỷ lệ sở hữu nếu cổ đông mua đủ phần quyền mua phát sinh.
Cách xác định số cổ phần đang nắm giữ qua cổ phiếu
Với hầu hết các công ty niêm yết, số cổ phần và số cổ phiếu là tương đương. Bạn có thể xác định phần sở hữu của mình bằng cách lấy số cổ phiếu đang nắm giữ chia cho tổng số cổ phiếu lưu hành.
Ví dụ, nếu bạn sở hữu 10.000 cổ phiếu trong công ty có 1.000.000 cổ phiếu đang lưu hành, bạn đang nắm giữ 1% cổ phần công ty.
Việc xác định đúng số cổ phần giúp nhà đầu tư đánh giá quyền biểu quyết, quyền nhận cổ tức và các lợi ích liên quan khi tham gia Đại hội đồng cổ đông.
Tại sao cần phân biệt rõ cổ phần và cổ phiếu
Trong hoạt động đầu tư, sự nhầm lẫn giữa cổ phần và cổ phiếu có thể dẫn đến sai lệch trong tính toán tỷ lệ sở hữu, quyền biểu quyết hoặc khi tham gia đợt phát hành cổ phiếu mới. Đặc biệt, đối với nhà đầu tư cá nhân, việc hiểu đúng khái niệm sẽ hỗ trợ quá trình ra quyết định mua bán và đánh giá rủi ro tài chính hiệu quả hơn.
Ngoài ra, với các nhà sáng lập doanh nghiệp hoặc cổ đông lớn, việc nắm rõ khái niệm cổ phần còn giúp kiểm soát công ty tốt hơn thông qua tỷ lệ sở hữu và quyền biểu quyết trong các cuộc họp cổ đông.
Việc hiểu rõ cổ phần là gì, cổ phiếu là gì và mối quan hệ giữa chúng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn. 1 cổ phần bằng 1 cổ phiếu trong phần lớn các trường hợp. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành doanh nghiệp, số lượng cổ phiếu có thể biến động do chia tách, gộp hoặc phát hành thêm mà không làm thay đổi bản chất số cổ phần. Nhà đầu tư nên cập nhật thường xuyên các thay đổi để đảm bảo quyền lợi và đưa ra chiến lược phù hợp.
