Nhìn từ trên cao, những ruộng rau gia vị Tân Minh xanh mướt bên những ngôi nhà san sát.
Nằm ven sông Nhuệ, đất đai màu mỡ, nguồn nước dồi dào, người dân xã Tân Minh không chỉ trồng rau ăn hàng ngày mà còn chuyên canh rau gia vị.
Không ai nhớ chính xác nghề trồng rau, gia vị ở đây có từ bao giờ, chỉ biết rằng nghề đã có từ xa xưa, cách đây hàng trăm năm. Khi thực dân Pháp xâm lược miền Bắc vào cuối thế kỷ 19, họ đã mang đến Tân Minh một số loại rau gia vị xứ lạnh, thường được gọi là rau “lagim”. Kể từ đó, nghề này ngày càng phát triển mạnh mẽ và đa dạng. Người dân quanh vùng thường gọi Tân Minh là “vựa rau lagim” hay “xứ lagim”.
Một nông dân đang thu hoạch tía tô cho biết, các loại gia vị đều là vị thuốc trong y học cổ truyền nên ra đồng chăm sóc rau rất sảng khoái, khỏe khoắn.
Xã Tân Minh có tất cả 5 thôn Thọ Giáo, Phú Lương, Triều Đông, La Uyên, Phúc Trai với tổng diện tích khoảng 150ha. Làng nào cũng có ít nhất một nửa diện tích đất nông nghiệp để trồng rau và gia vị, riêng Thọ Giáo và Phú Lương có diện tích trồng lớn nhất.
Năm 2008, xã Tân Minh dồn điền đổi thửa, quy mô sản xuất tăng lên đáng kể. Bình quân mỗi hộ trồng khoảng 2 – 3 sào, nhiều nhất là một sào, phải thuê cả nhân công lao động gia đình.
Cây gia vị được trồng quanh năm, hầu như không có thời gian để đất nghỉ. Các loại gia vị như rau răm, ngò gai, hành, húng, ngò gai, xà lách …, trong đó kinh giới, tía tô chiếm diện tích lớn nhất.
Oregano và rau tía tô chiếm nhiều diện tích nhất.
Hiện nay, người dân xã Tân Minh đã áp dụng nhiều kỹ thuật, sáng chế mới vào sản xuất gia vị thay cho phương pháp truyền thống. Hầu hết các hộ đều đào giếng lấy nước thay vì tưới sông Nhuệ, tưới bằng giàn mưa, sử dụng thuốc trừ sâu sinh học, tự chế bẫy côn trùng, làm lưới che nắng, mang về những gốc húng Láng từ Hà Nội. rộng.
Năm 2010, Tân Minh là một trong số rất ít vùng rau được trồng thử nghiệm giống rau húng Láng chính gốc của Hà Nội, rất nổi tiếng và quý hiếm. Kết quả cho thấy húng Láng trồng ở Tân Minh có hương, vị giống húng Láng trước đây.
Những luống kinh giới xanh mướt, có mùi thơm đặc trưng.
Thu nhập từ trồng rau, gia vị cao gấp khoảng 10 lần so với trồng lúa, gấp đôi so với trồng su hào, bầu dài, súp lơ. Thu nhập bình quân đầu người xã Tân Minh đạt 43 triệu đồng / năm. Theo thống kê trước khi xảy ra dịch Covid-19, mỗi ngày toàn xã Tân Minh tiêu thụ từ 60 – 80 tấn rau các loại.
Ông Trần Quang Tuyên (70 tuổi, cán bộ hưu trí xã Tân Minh) cho biết, trồng rau gia vị tuy khá vất vả nhưng mang lại công việc thường xuyên và thu nhập ổn định. Được giá, mỗi mẫu rau gia vị lãi vài triệu đồng, hơn nhiều so với trồng lúa, trồng cây ăn quả. Đặc biệt, giá các loại gia vị khá ổn định.
“Như cây húng Láng loại nhỏ khoảng 5.000 đồng, 1 kg bắp cải nặng hơn nhiều chỉ 10.000 đồng. Nhiều hộ trước đây kinh tế khó khăn, sau khoảng chục năm trồng và kinh doanh rau gia vị, giờ đã có nhà cao cửa rộng, nhiều hộ có ô tô đi lại ”, anh Tuyền chia sẻ.
Anh Tuyên đang tưới rau bằng nước giếng.
Ngoài tự sản xuất, người dân xã Tân Minh còn khá năng động, tự mua bán trên các chợ trong nội thành Hà Nội. Tại cánh đồng rau gia vị và khu vực chân cầu Lá thuộc xã Tân Minh, mỗi ngày có khoảng 30 xe ô tô bán tải và vài trăm xe máy tham gia thu mua rau.
Tuy nhiên, một trở ngại cho sự phát triển của nghề trồng rau ở Tân Minh là vấn đề xây dựng thương hiệu. Theo ông Nguyễn Mạnh Thắng, Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp Tân Minh, địa phương đang nỗ lực xây dựng thương hiệu cho vùng đất trồng rau “lagim”.
“Hiện địa phương đang có nhiều sự đầu tư để phát triển như hệ thống giếng khoan tự động, phổ biến kiến thức trồng rau an toàn, đẩy mạnh sử dụng thuốc trừ sâu sinh học… Những điều này sẽ giúp rau hương Tân Minh đến được với các hệ thống siêu thị trên khắp đất nước, gia tăng giá trị cho Tân Minh lagim ”, ông Thắng nói.
Hầu hết các hộ trồng rau gia vị ở Tân Minh đều đầu tư lắp đặt hệ thống giàn mưa tự động, giúp việc chăm sóc đỡ vất vả hơn.
Xã Tân Minh đang tìm lời giải cho bài toán xây dựng thương hiệu gia vị để giúp làng nghề trồng rau hàng trăm năm tuổi này ngày càng phát triển.
(Theo Dân Trí)
