(TN&MT) – Thời gian qua, người dân xã Chiềng Sơ, huyện Điện Biên Đông (tỉnh Điện Biên) sống bên dòng sông Mã vô cùng bức xúc trước tình trạng khai thác cát bừa bãi dưới lòng sông. Cát được hút lên, tập kết và vận chuyển đến công trường tại xã Bó Sinh (huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La).
Trao đổi với phóng viên, bà Lương Thị T., nhà ở thôn Nà Lý, cách bãi cát đang khai thác khoảng 2km cho biết: “Chủ bãi đó là ông Đoàn và ông Diện, là người địa phương tổ chức hút cát. Họ làm việc cả ngày lẫn đêm, cát được hút vào các ghe nhỏ rồi bơm ra bãi biển, sau đó xe tải chạy từ dưới Bờ Sinh, Sông Mã chở tất cả xuống công trường phía dưới.
Theo bà T., do chủ bãi khai thác cát bằng nạo, hút nên xảy ra tình trạng sạt lở bờ, sạt lở bờ sông khiến phần ruộng phía trên có nguy cơ sạt lở. Việc khai thác cát như vậy đã diễn ra từ mấy tháng nay, nhưng vẫn chưa bị dừng lại …
Ông Lò Văn Q., nhà ở gần chợ trung tâm xã Chiềng Sơ cho biết: Hàng ngày, đoàn xe tải chở cát nối đuôi nhau, ảnh hưởng rất lớn đến việc lưu thông của người dân. Bởi lẽ, con đường vốn đã nhỏ nay lại thêm nhiều xe chở cát chạy ẩu, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.
Hiện trường khu vực khai thác cát
Theo chân một người dân địa phương, phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có mặt tại hiện trường bãi cát tự phát. Qua quan sát, phóng viên nhận thấy tại hiện trường có lán trại rộng khoảng 40m2 được xây dựng khá kiên cố. Cùng với đó là một máy xúc và 3 xuồng loại 5 tấn, được gắn đầu nổ và đầu hút. Trên bãi biển còn có một chiếc máy nổ kéo máy hút cát lên khỏi thuyền. Một công nhân đang đóng ầm ầm các thùng phi ở đây cho biết: Hiện tại, bãi chỉ có vài anh em làm việc ở đây. Mỗi ngày, ông Đoàn chủ bãi trả cho mỗi anh em 400.000 đồng / ngày và bao ăn ở. Người lao động chủ yếu là người dân địa phương và các xã lân cận đến làm thuê. Người làm thuê ở đây cho biết: Do nhu cầu nguyên vật liệu của công trình dưới Bó Sinh nên anh em ở đây phải tranh thủ làm…
Trong lúc phóng viên đang hỏi chuyện công nhân chở phuy đựng dầu ở bờ sông thì có một người đàn ông đến hỏi. Người đàn ông này tự xưng là Điền. Khi được hỏi bãi cát này có giấy phép khai thác hay không thì người này không trả lời mà lấy điện thoại gọi đi đâu đó để “báo cáo” tình hình.
Tàu hút cát neo đậu gần khu vực khai thác.
Sau đó, phóng viên đến UBND xã Chiềng Sơ để tìm hiểu sự việc thì một cán bộ xã cho biết: Hiện chủ tịch xã là ông Lường Văn Thế vừa đi đâu về, có thể xuống cơ sở. . Phóng viên tiếp tục liên hệ vào số điện thoại của ông Lương Văn Thế thì được biết: Trên địa bàn thôn Nà Lý có 2 điểm khai thác. Phía ngọn núi đá trên là của Công ty số 6 (Điện Biên) vào khai thác đá. Dưới đáy sông Mã, nhóm của ông Diện tổ chức khai thác cát. Điểm khai thác cát này không có giấy phép. UBND xã Chiềng Sơ đã gọi các đối tượng này lên, lập biên bản nhưng mọi việc vẫn tiếp diễn. Theo ông Thế, cát tại khu mỏ này khai thác được chở về khu vực Bờ Sình để làm công trình thủy điện ở đó.
Qua tìm hiểu, phóng viên được biết: Hiện nay, tại khu vực Bó Sinh, giữa 2 xã Pù Bầu và Bó Sính đang có một công trình thủy điện đang được xây dựng. Chủ đầu tư dự án này là Công ty cổ phần Thủy điện Bó Sinh do ông Nguyễn Nam Chung làm giám đốc, đại diện theo pháp luật. Trao đổi với cán bộ tại công trường, một cán bộ cho biết: Hiện giám đốc đơn vị trực thuộc Hòa Bình nên chưa ai trả lời được vấn đề nguyên liệu đầu vào. Phóng viên quan tâm, chúng tôi sẽ trả lời sau, tuy nhiên sau đó vẫn chưa liên lạc lại được với người này.
Được biết, công trình Thủy điện Bó Sinh có công suất 24MW nằm trên địa bàn xã Pú Bầu, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La. Khi công trình thi công dâng nước sẽ tràn vào xã Chiềng Sơn, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên. Dự án này được khởi công vào năm 2019.
Trao đổi với Luật sư Nguyễn Thu Phương (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), Luật sư Phương cho biết: Việc nhập khẩu vật liệu xây dựng đầu vào cho các công trình xây dựng phải rõ ràng, có nguồn gốc xuất xứ. Nếu không sớm được kiểm tra, làm rõ, vô hình trung sẽ là nơi chứa chấp, tiêu thụ khoáng sản trái phép. Cần có những hành động mạnh mẽ để ngăn chặn nó trước khi quá muộn.
